”Ons initiatief werd omarmd en kreeg constructieve feedback.”
Zo’n honderdduizend Rotterdammers leven in armoede of hebben schulden. Een kwart van hen komt hier niet meer zelfstandig uit en is in een bijna uitzichtloze situatie geraakt. Dam, Rotterdams geld, wil deze groep helpen. Hoe? Door Dam als lokaal geld in te zetten. Daarom vond op 13 september jl. het Dam-event 'Het Gesprek' plaats in de ImpactHub in Rotterdam-West. Het team van Stichting Dam wilde haar initiatief toetsen en verbeteren met betrokken Rotterdammers die deze armoede aan het hart gaat.
Dam-voorzitter Harry te Riele opent
De opkomst was boven verwachting en hartverwarmend. Politici, Pauluskerk, lokale ondernemers, de Stadsdokter, Dam'mers en andere geïnteresseerden namen deel aan het Gesprek.
Dam-voorzitter Harry te Riele leidde de avond. Na een oproep om vooral mee te denken en mee te praten gaf hij het woord aan Vanessa Umboh, initiatiefnemer van Stichting Stem zonder Gezicht en van een mooi experiment binnen het Dam-netwerk.
Fiets-funding in Dam
Vanessa Umboh vertelde over het werk van haar Stichting. 40.000 kinderen die in armoede opgroeien. Het gaat haar aan het hart en ze onderneemt vele initiatieven voor directe hulp. Handen uit de mouwen en gaan! Zo werd eerder in slechts enkele dagen zoveel speelgoed ingezameld dat een grote groep kinderen uit Feijenoord / IJsselmonde iets moois kon uitzoeken om lekker mee te spelen.
Vol trots vertelde Vanessa vervolgens dat ook de Dam-inzamelactie voor Stichting Stem zonder Gezicht een succes geworden was. Dam'mers brachten Dam bijeen en daarvan kon de Stichting Stem zonder Gezicht de achtjarige Louise een prachtige fiets schenken (lees meer). Het experiment werd daarmee een klein maar prachtig voorbeeld van hoe de inzet van Dam als lokaal geld, veel makkelijker dan Vanessa had gedacht, kan helpen bij armoedebestrijding.
Harry dankte Vanessa, namens de zaal en het team achter Dam, voor haar inzet en energie. Om vervolgens het woord te geven aan Dam-bestuurder Arie Smitskamp.
De Dam-aanpak: een lokaal-geldfonds
Arie presenteerde hoe lokaal geld ook op grotere schaal kan bijdragen aan de Rotterdamse armoedebestrijding. Bernard Lietaer, een Vlaamse hoogleraar die betrokken was bij de oprichting van de ECU, de euro en (adviserend) ook bij Dam, stelde ooit: "Beschrijf mij uw gemeenschap en haar doelen, dan ontwerp ik u uw geldsysteem". Een mooi uitgangspunt voor het ontwerp van nieuwe financiële routines in de stad!
Dam verdiepte zich in hoe de euro als munt momenteel 'helpt' bij armoedebestrijding. Dat is de wereld van schulden, schuldsanering, beslaglegging, loonbeslag, angst, schaamte en andere nare gevolgen van de euro als onze nationale munt.
Met Dam als munt kan de hulp beter en efficiënter georganiseerd worden. En daarom neemt Stichting Dam het initiatief om een lokaal-geldfonds op te richten. Een fonds dat wordt ondergebracht bij een aparte stichting (ANBI). Betrokken Rotterdammers of andere partijen kunnen doneren aan dit fonds, in euro’s. Die donaties worden omgezet in Dam en, in lijn met de wensen van de donateur, doorgegeven aan die mensen die het nodig hebben. Over een langere periode, denk aan éen tot drie jaar, krijgen zij een wekelijkse toelage van 50 Dam. Het is de Rotterdamse Dam-toelage.
De ontvangers kunnen die Dam-toelage vervolgens besteden bij deelnemende lokale middenstand of aan andere basis-levensbehoeften. Het is maar welke ondernemers en organisaties zich bij het initiatief aansluiten. En die lokale middenstand kan de Dam-omzet vervolgens ook weer alleen binnen Rotterdam besteden bij andere deelnemers: het is circulair, lokaal geld.
Iedereen ontwerpt mee
De zaal was bijzonder actief. Ze spiegelde, sparde, gaf aanvullingen, invullingen en - ook scherp - commentaar. De drankjes werden in de ImpactHub intussen gewoon in Dam betaald. De aanwezigen gingen in groepen uiteen en er werd volop gediscussieerd en meegedacht. Dat leverde een schat aan suggesties op en ook de dagen na 'Het Gesprek' kwamen er nog constructieve bijdragen binnen. Meerdere deelnemers zochten contact om nadere samenwerking op dit bijna over-gepolitiseerde onderwerp.
Een bloemlezing van de bijdragen:
- Nauwkeuriger doelbepaling: Gaat het om terugdringen van schulden? Of meer algemeen om hulp aan mensen die in armoede leven?
- Nauwkeuriger doelgroepbepaling, Gaat het om kinderen? Ouderen? Bijstandsgezinnen? Lokale ondernemers die in de problemen zitten?
- Meer 'warme' bestedingspunten: We moeten ons goed verdiepen in de behoeften die bij de doelgroep leven en ervoor zorgen dat die behoeften ook in Dam verkrijgbaar zijn. Naast eten en drinken kun je ook denken aan mobiliteit, energie, woonruimte, cultuur en recreatie.
- Armoedebestrijding kan ook met kleinschalige initiatieven in de wijk. Denk aan beter ontbijten voordat je naar school gaat (in Dam te betalen) en bijvoorbeeld groepen jongeren die in Dam begeleiding kopen om hun financiële toekomst te verbeteren.
- ‘Afromen’ van mogelijke ontstane ‘Dam stuwmeren’. Het zou kunnen dat deelnemende lokale ondernemers meer Dam verdienen dan ze kunnen uitgeven.
- Duidelijke voorwaarden aan deelname en monitoring ervan. Het gaat hierbij om bevordering van goed gedrag en tegengaan van bijvoorbeeld ‘weglekken' naar contraproductieve doelen.
Kijk, daar kunnen we wat mee! En ook met de vele aanmoedigingen die we van de aanwezigen kregen.
Vervolgstappen
In het vierde kwartaal werken we het initiatief verder uit. We richten fonds en stichting op en benaderen potentiële deelnemers aan het stuurschap.
Verslag: Esther Jansen
Foto’s: Florian Braakman
